مفاصا حساب بیمه به استناد ماده 37 و 38 قانون تامین اجتماعی، به معنی تسویه نهایی با سازمان تامین اجتماعی است. از انواع مفاصا حساب می‌توان به دو ماده یعنی ماده 37 و 38، اشاره کرد.
بر طبق ماده 37: تسویه حساب برای انتقال، رهن و اجاره ملک انجام میشود که انتقال دهنده وظیفه دارد مفاصا حساب سازمان را دریافت کند و به انتقال گیرنده تحویل دهد.
بر طبق ماده 38: هنگام بستن هرگونه قرارداد، انتقال دهنده وظیفه دارد که با پایان یافتن قرارداد، مفاصا حساب را دریافت کند و آن را به انتقال گیرنده تحویل دهد، این عملیات به معنای خاتمه قرارداد انتقال دهنده با بیمه است.
مراحل درخواست مفاصا حساب بیمه
برای تبیین این موضوع ابتدا باید متذکر شد که نمونه نامه مفاصا حساب به دو بخش تقسیم میشود:
- نمونه نامه مفاصا حساب بیمه تامین اجتماعی
- نمونه نامه مفاصا حساب مالیاتی
ما در این مقاله سعی داریم مورد اول یعنی نمونه نامه مفاصا حساب بیمه تامین اجتماعی را مورد بررسی قرار دهیم. نخست باید پیمانکار یک نمونه نامه مفاصا حساب بیمه تامین اجتماعی تحت عنوان گواهی پایان کار از کارفرمای خود دریافت کند که در آن مواردی مثل شروع و اتمام مدت قرارداد، مبلغ ناخالص قرارداد، عمرانی یا غیر عمرانی بودن، میزان مکانیکی و دستی بودن کار و در آخر این که تهیه چه مواردی بر عهده پیمانکار و چه مواردی بر عهده کارفرما بوده است، به چشم می‌خورد.
در مرحله دوم، نوبت به استعلام مفاصا تامین اجتماعی می‌رسد. در این مرحله، شما نامه کارفرما را برای سازمان تامین اجتماعی می‌برید و مسئول پرونده شما با توجه به گواهی پایان کار، برای درصد مکانیکی کار شما 6/7 درصد محاسبه و برای درصد درستی کار شما 7/16 درصد محاسبه میشود و همچنین 9/1 درصد مبلغ مفاصا حساب‌تان حق بیمه بیکاری برای شما محسوب میشود. در نهایت جمع این سه مورد برابر با مبلغ مفاصا حساب شما میشود.
مفاصا حساب بیمه مغازه یا املاک تجاری چه تفاوتی با املاک مسکونی دارد؟
صاحبان املاک تجاری در زمان تخلیه مستاجران باید مفاصا حساب را از تامین اجتماعی دریافت کنند.
هنگامی که صاحب‌خانه‌ها ملک خود را به مستاجر اجاره می‌دهند، حتما باید در قرارداد مسکونی یا تجاری بودن ملک ذکر شود و اگر مستاجر آن را به عنوان کارگاه یا مغازه که هر دو تجاری هستند، استفاده کند، در پایان قرارداد، صاحب آن ملک باید از طریق سازمان تامین اجتماعی تسویه حساب کند و مفاصا حساب بیمه مغازه خود را دریافت کند.
مدارک لازم جهت مفاصا حساب تامین اجتماعی
مدارک لازم جهت دریافت مفاصا حساب بیمه تامین اجتماعی به صورت زیر است:
- ارائه نامه درخواست مفاصا حساب از طرف انتقال دهنده
- اعلام تاریخ شروع و خاتمه قرارداد
- اعلام مبلغ کل کارکرد طبق صورت وضعیت
- اعلام نحوه تامین مصالح
- ارائه صورت وضعیت قطعی، آگهی تاسیس و تغییرات برای اشخاص.
نمونه مفاصا حساب بیمه
در نامه مفاصا حساب ابتدا نام کارفرما و نشانی کارفرما، اعلام پرداخت مطالبات و موضوع قرارداد و میزان قرارداد قید میشود. این مفاصا حساب در پاسخ به استعلام صورت گرفته از مراجع مختلف تنظیم و ارائه میشود.
مدارک لازم جهت مفاصا حساب تامین اجتماعی چیست؟
مدارک لازم برای مفاصا حساب بیمه، به سه مورد تقسیم میشود:
- گرفتن کد کارگاهی و ردیف پیمان: مدارک مربوطه برای گرفتن کد کارگاهی و ردیف پیمان، نامه معرفی انتقال‌دهنده کار به همراه یک کپی از قرارداد «اساسنامه، آخرین تغییرات و نامه ثبت ارزش افزوده، برای حقوقی‌ها و کپی کارت ملی و شناسنامه برای افراد حقیقی» است.
- گواهی معرفی کارفرما برای گرفتن مفاصا حساب بیمه «شامل کلیه موارد درخواستی از طرف شعبه»
- صدور برگه مقدار بدهی کد کارگاهی و ردیف پیمان
الف: پس از واریز مبلغ، سلسله مراتب اداری داخل شعبه برای صدور مفاصا حساب انجام میشود.
ب: در صورت داشتن اعتراض به بدهی، این اعتراض در مجامع تشخیص مطالبات بررسی میشود و اگر اعتراض وارد بود، حق بیمه کاهش پیدا می‌کند.
ثبت حسابداری مفاصا حساب بیمه
در رابطه با ثبت حسابداری پرداخت مفاصا حساب بیمه می‌توان مثالی زد: اگر اداره یا شرکت شما قراردادی داشته باشد و قرارداد در زمان معین به پایان برسد و مفاصا حساب بیمه صادر شود و شرکت دیگری به شرکت شما بدهکار شود، برای ثبت حسابداری مفاصا حساب بیمه، چند حالت وجود دارد:
نخست در صورتی که سازمان تامین اجتماعی، اقدام به صدور مفاصا حساب کرده باشد، این سازمان حق دارد که مبلغ مورد نظر خود را از کارفرما مطالبه کند و در این شرایط این کارفرما است که به سازمان تامین اجتماعی بدهکار میشود. زمانی که کارفرما بدهی خود به سازمان تامین اجتماعی را پرداخت کرد، این حق برای او به وجود می‌‌آید که میزان بدهی‌اش به شما به میزانی که به سازمان تامین اجتماعی پرداخت کرده است کسر شود تا عملیات تسویه حساب و انتقال سند ادامه یابد.
در حالت دوم نیز سازمان مربوطه یعنی سازمان بیمه تامین اجتماعی، پس از بررسی فهرست گزارش بیمه شما، به صدور مفاصا حساب شما رسیدگی می‌کند که در این حالت، کارفرما 5 درصد مبلغ بیمه را به شما بدهکار میشود.
معنی مفاصا
مفاصا به طور کلی و در معنای لغوی، سندی است که در تاریخ مقرر شده پس از رسیدگی حساب به فردی که درآمد هزینه بر دوش او بوده داده میشود و پس از دریافت آن سند، دیگر از آن تاریخ به بعد مبالغ گذشته به حساب نخواهند آمد. اگر بخواهیم به معنای امروزی‌تر و خلاصه نیز تعریفی ارائه دهیم، می‌توانیم از عبارت تسویه حساب استفاده کنیم. تلفظ مفاصا حساب نیز به صورت مُفاصا حساب است. مفاصا حساب بیمه به زبان انگلیسی نیز معادل insurance checkout است.
نحوه پرداخت حق بیمه قراردادهای پیمانکاری
همه قراردادهای پیمانکاری با توجه به نوع کارکرد آن‌ها و تفاوتی که با یک‌دیگر دارند، به چندین بخش جزیی تقسیم می‌شوند، از جمله: قراردادهای اجرایی، قراردادهای خدماتی، قراردادهای مشاوره‌ای، قراردادهای مکانیکی، قراردادهای دستی و …
در صورتی که انجام کار به دست افراد حقیقی یا حقوقی انجام شود، کارفرما که خودش قرارداد را به وجود می‌آورد باید پیمانکار را مجبور کند و متعهد سازد که همه کارکنان مربوطه را در سازمان تامین اجتماعی بیمه کند و این کار کاملا بر عهده پیمانکار است که کارفرما نیز آن را در قرارداد منعقد می‌کند. در پایان کار نیز پس از پرکردن فرم مفاصا حساب بیمه تامین اجتماعی، در ازای کل کار پیمانکار، کارفرما 5 درصد از مبلغ هزینه شده را به پیمانکار پرداخت می‌کند.
زمانی که کارفرما قسط آخر کار پیمانکار را به او می‌پردازد، آن هم در حالتی که پیمانکار با سازمان تامین اجتماعی تسویه حساب نکرده‌است، کارفرما موظف میشود همه خسارت‌‌های مربوطه را پرداخت کند.
نحوه محاسبه حسابرسی تامین اجتماعی و نحوه محاسبه ذخیره بیمه پیمانکاری
قراردادهای مشمول قانون 38 سازمان تامین اجتماعی، به دو بخش تقسیم می‌شوند:
- قراردادهای مشمول طرح‌های عمرانی
- قراردادهایی که غیرعمرانی هستند
درباره مورد اول چندین بخش جزیی وجود دارد.
الف: شرایطی وجود دارد که یک قرارداد به عنوان قرارداد عمرانی محسوب شود: قراردادها بر اساس قرارداد های پیمانکاری و مشاوره ای منعقد شده باشد و قسمتی از بودجه از محل اعتبارات عمرانی باشد.
ب:
- مفاصا حساب قراردادهای مشاوره‌ای: حق بیمه قراردادهای مشاوره‌ای، 14 درصد ناخالص کارکرد به علاوه 6/1 درصد حق بیمه بیکاری و جمعا به مقدار 6/15 درصد ناخالص کارکرد است.
- مفاصا حساب قراردادهای پیمانکاری: 6 درصد ناخالص کارکرد به علاوه 6/ درصد به عنوان بیمه بیکاری، و در کل 6/6 درصد ناخالص کارکرد است.
مورد دوم: همه قراردادهایی که شرایط لازم برای تبدیل شدن به قراردادهای عمرانی را ندارند، در بخش قراردادهای غیر عمرانی قرار می‌گیرند.
نحوه محاسبه قراردادهای غیر عمرانی به صورت زیر انجام میشود
%27 xضریب دستمزد عملیات قرارداد x کل ناخالص کارکرد= حق بیمه قرارداد.
در حالت کلی مفاصا حساب بیمه یکی از عملیات حسابرسی پیچیده و گاهی دردسرساز بیمه به شمار می‌رود که در بسیاری از مواقع دیده میشود که بر سر اختلافات ناشی از همین مفاصا حساب کار دو طرف معاملات یعنی انتقال‌دهنده و انتقال‌گیرنده یا حتی بعضی از مواقع شرکت بیمه و بیمه‌گذار به دادگاه‌ها و شوراهای حل اختلاف کشیده میشود.
به همین دلایل قوانین، فرمول‌ها و مقررات خاصی که طی این مقاله به شرح آن‌ها پرداختیم در طی بازه‌های زمانی مختلف وضع شده‌اند. البته انتظار می‌رود که این قوانین و فرمول‌ها در آینده نه چندان دوری دچار تغییرات دیگری شوند تا همین میزان از اختلافات نیز به حداقل برسد.
اگر زمانی در مفاصا حساب بیمه خود دچار مشکلات حقوقی خاصی شدید، در وهله اول می‌توانید به قوانین و مقررات خاص مفاصا حساب بیمه مراجعه کنید تا برآورد دقیقی از میزان خسارت وارده احتمالی یا طلبکاری و بدهکاری خود داشته باشید یا این که در نهایت متوجه شوید که آیا در این دعوی حقوقی، حقی دارید یا کاملا در اشتباه بوده‌اید و هیچ مسئله‌ای در پرونده شما به ضرر شما تمام نشده است.
گاهی مشکل شما پیچیده‌تر و حادتر از این است که خودتان به بررسی ابعاد پرونده بپردازید، در این شرایط است که مشاوران بیمه، وکلا و مشاوران حقوقی می‌توانند بهترین گزینه‌های ممکن برای مراجعه باشند. آن‌ها به خوبی به تمامی قوانین مفاصا حساب بیمه و بیمه‌گذاری تسلط دارند و می‌توانند با راهنمایی‌های خود شما را از راه حل‌های حقوقی موجود برای حل مشکلات‌تان آگاه کنند.