در این مقاله ما خلاصه ای از فصل چهارم کتاب قانون امور گمرکی را برای شما بیان کرده ایم تا با مطالعه ی آن به تمامی موارد مهم این قسمت کتاب، از جمله همه ماده حق العمل کاری تسلط کافی پیدا کنید. لازم به ذکر است اگر پس از مطالعه ی این مقاله ی جامع، بازهم سوال داشتید، می توانید از مشاوره تلفنی رایگان موسسه حقوقی آگاه ثبت بهره مند شوید.
حق العملکاری در گمرک
بخش یکم – تعریف حق العملکار و شرایط عمومی حق العملکاری در گمرک
ماده ۳۷۶- حق العمل کاردر گمرک به شخصی (اعم از حقیقی یا حقوقی) اطلاق میشود که تشریفات گمرکی کالای متعلق به شخص دیگری را به وکالت از طرف آن شخص در گمرک انجام بدهد کسانیکه بدون داشتن کارت حق العمل کاری تشریفات گمرکی کالا را به وکالت انجام می دهند نمی توانند بیش از ۱۰ مرتبه در سال به این کار اقدام نمایند. مستخدمین تجارتخانه ها یا مستخدمین حق العمل کاران که منحصرأ کارهای آن تجارتخانه یا آن حق العمل کار را در گمرک انجام می دهند مشمول مقررات ماده ۳۸۲ این آئین نامه خواهند بود.
ماده ۳۷۷- هیچ شخصی بعنوان حق العمل کار در گمرک پذیرفته نمیشود مگر اینکه پروانه مخصوص این شغل را از اداره کل گمرک تحصیل نموده باشد.
پروانه حق العمل کاری در گمرک به اشخاصی داده میشود که دارای کارت بازرگانی بوده و حائز شرایط مذکور در زیر باشند:
- تابعیت ایران
- سن کمتر از بیست و پنج سال نباشد.
- نداشتن محکومیت به جنحه و جنایت و عدم سابقه قاچاق در گمرک به گواهی کتبی مقامات مربوط.
- حداقل داشتن دیپلم دبیرستان ، دارندگان مدارک تحصیلی بالاتر در شرائط مساوی حق تقدم خواهند داشت .
- کارمند دولت نباشد.
- پذیرفته شدن در امتحان قانون امور گمرکی و آئین نامه آن که از طرف گمرک هر سال یکبار بعمل خواهد آمد.
تبصره – اشخاصیکه در تاریخ تصویب این آئین نامه بیش از سه سال سابقه حق العمل کاری دارند از داشتن مدرک تحصیلی فوق و دادن امتحان معاف خواهند بود ولی پس از یکسال تمدید کارت حق العمل کاری آنها موکول به توفیق در امتحان موضوع این ماده خواهد بود.
ماده ۳۷۸- حق العمل کاران به دو طبقه تقسیم و از آنان وجه الضمان نقدی یا تضمین بانکی به شرح زیر اخذ میشود :
- کسانی که درآمد غیرخالص حق العمل کاری سالانه آنها تا چهارصد هزار ریال باشد یکصد هزار ریال.
- کسانی که درآمد غیرخالص حق العمل کاری سالانه آنها از چهارصد هزار ریال به بالا باشد دویست هزار ریال.
تبصره ۱- وجوهی که به عنوان وجه الضمان اخذ میشود تا موقعی که حق العمل کار در گمرک به شغل خود ادامه می دهد باید در بانک به حساب سپرده ثابت گذارده شود و سود آن عاید صاحب وجه میگردد.
تبصره ۲- در صورتیکه میزان درآمد حق العمل کار در یک سال طبق دفتر مذکور در ماده ۳۸۳ این آئین نامه از حد نصاب تجاوز نماید موظف است موقع تمدید پروانه تضمین خود را به تناسب کارکرد سالانه افزایش دهد.
ماده ۳۷۹- برای تحصیل پروانه حق العمل کاری در گمرک داوطلبان این شغل باید کتبأ ازگمرکی که می خواهند در آنجا حق العمل کاری کنند درخواست صدور پروانه نمایند متقاضی باید به درخواست خود مدارک حائز بودن شرایط مذکور در ماده ۳۷۷ این آئین نامه که از طرف مقامات صلاحیتدار باید صادر شده باشد با سه قطعه عکس ضمیمه نماید، رئیس گمرک مزبور درخواست و ضمائم آن را رسیدگی و تحقیقاتی نیز درباره سوابق متقاضی بعمل آورده درصورتیکه اشکالی در قبول تقاضا به نظرش نرسد پروانه صادر و امضاء‌و آن را به ضمیمه درخواست و ضمائم ضمن گزارش برای تصویب و امضاء به اداره کل گمرک ارسال می دارد . موقع تسلیم پروانه به ذینفع باید به نسبت درجه بندی به ترتیب ۱۰۰ و ۲۰۰ ریال از او اخذ و معادل آن تمبر به پروانه الصاق و ابطال شود.
تبصره ۱- درخواست حق العمل کاری روی اوراق چاپی طبق نمونه مخصوص تنظیم و امضاء متقاضی باید در ذیل تقاضانامه از طرف دفاتر اسناد رسمی گواهی شده باشد.
تبصره ۲- اشخاصی که در گمرکهای مختلف می خواهند به حق العمل کاری بپردازند در تقاضای خود باید این نکته را تصریح نمایند و درخواست خود برای صدور پروانه مستقیمأ به اداره کل گمرک تسلیم دارند. اداره کل گمرک مجاز است به تناسب حجم کار و خصوصیات هر یک از گمرک خانه ها تعداد حق العمل کاران را تعیین و محدود نماید و برای تأمین این منظور ادارات گمرک شهرستانها موظفند تا قبل از پایان دی ماه هر سال عده حق العمل کاران موظفند تا قبل از پایان دی ماه هر سال عده حق العمل کاران را که در سال بعد مورد احتیاج خواهد بود به مرکز گزارش دهند تا اداره کل گمرک برای صدور پروانه جدید با رعایت مفاد ماده ۳۷۷ این آئین نامه و حق تقدم از نظر معدل امتحانات مربوط اقدام نماید.
ماده ۳۸۰- مدت اعتبار پروانه حق العمل کاری فقط یکسال از تاریخ صدور آن است درصورتیکه دارنده پروانه مایل به ادامه حق العمل کاری در گمرک باشد باید قبل از انقضاء مدت و با پرداخت بهای تمبر پروانه و تسلیم دفتر مخصوص حق العمل کاری موضوع ماده ۳۸۳ این آئین نامه درخواست تمدید آن را از گمرکی که پروانه را گرفته بکند رئیس گمرک محل درصورتیکه تخلفی که مستلزم محرومیت دائم یا موقت از شغل حق العمل کاری باشد از متقاضی ندیده و ادامه شغل او را صلاح بداند می تواند با ملاحظه دفتر حق العمل کاری سال قبل و پلمپ و امضای دفتر حق العمل کاری سال بعد تا یکسال دیگر پروانه را در صورتیکه حق العمل کار سابقه ترخیص سالانه حداقل یکصد اظهارنامه در گمرک خانه های درجه ۱ یا پنجاه اظهارنامه در گمرک خانه های درجه ۲ یا ۲۵ اظهارنامه در گمرک خانه های درجه ۳ داشته باشد تمدید نماید.
تبصره – درجه بندی گمرک خانه های موضوع این ماده اول دی ماه هر سال وسیله اداره کل گمرک تعیین و اعلام میگردد.
ماده ۳۸۱- حق العمل کار موظف است اصل وکالتنامه رسمی ثبتی اشخاصی که به حساب آنها تشریفات گمرکی را انجام می دهد طبق نمونه ای که اداره کل گمرک تعیین می نماید تنظیم و به اداره کل گمرک تسلیم و رونوشت گواهی شده آن را در هر مورد به اظهارنامه تسلیمی ضمیمه نماید.
ماده ۳۸۲- برای مستخدمین تجارتخانه ها و مستخدمین حق العمل کاران که جهت انجام تشریفات گمرکی یا کمک در انجام امورگمرکی به گمرک مراجعه و منحصرأ کارهای مربوط به تجارتخانه یا حق العمل کار مربوط را انجام می دهند با رعایت شرایط و تشریفات زیر کارت مخصوصی صادر میگردد.
الف – این قبیل اشخاص علاوه بر داشتن سواد درحدود سوم دبیرستان وداشتن اطلاعات مربوط به امور گمرکی باید دارای شرایط مقرر در بندهای ۱ و ۳ و ۵ ماده ۳۷۷ این آئین نامه باشند و درباره این قبیل مستخدمین حداقل سن بیست سال خواهد بود.
ب – اگر فقط بعنوان کمک در انجام تشریفات گمرکی دخالت نمایند باید معرفینامه ای که امضای آن در دفاتر اسناد رسمی گواهی شده باشد از طرف تجارتخانه یا حق العمل کار با تعیین حدود مداخله در امور ارائه نمایند در این صورت حق امضای اوراق و اظهارنامه را نداشته و این قبیل اوراق فقط با امضای بازرگانان یا حق العمل کاری که از طرف صاحب کالا وکالت دارد درگمرک قبول میشود.
ج – اگر بخواهند اظهارنامه و اوراق را نیز امضا کنند باید وکالتنامه رسمی و ثبتی با رعایت شرایط ماده ۳۸۱ این آئین نامه از از صاحب کالا در دست داشته و به گمرک تسلیم و رونوشت گواهی شده آن را در هر مورد به اظهارنامه تسلیمی ضمیمه نمایند.در صورتیکه چنین اختیاری از طرف حق العملکار به مستخدم خود داده شود به شرطی پذیرفته میشود که آن حق العمل کار طبق وکالتنامه صاحب کالا که به گمرک تسلیم نموده وکالت در توکیل هم داشته باشد. در هر دو حال دهنده معرفی نامه یا وکالتنامه باید نسبت به اعمال شخص معرفی شده به گمرک به شرح زیر ضمانت کتبی بسپارد.
اینجانب …………. دارای کارت بازرگانی / پروانه حق العمل کاری شماره صادره اتاق بازرگانی و صناع ایران / گمرک تعهد می نمایم هر گاه در اثر اعمال آقای ………. به اداره کل گمرک جمهوری اسلامی ایران ضرر و زیانی وارد شود و یا در اثر تخلف از مقررات گمرکی جریمه به او تعلق بگیرد ضرر و زیان وارده را جبران و جریمه متعلق را طبق نظر گمرک پرداخت نمایم.
د – برای هر یک از این اشخاص پس از تسلیم معرفینامه یا وکالتنامه (اصل یا رونوشت گواهی شده ) و اسناد و مدارک مقرر رئیس اداره در صورتیکه آن را حائز شرایط تشخیص داد کارت مخصوصی مبنی بر حدود اختیاراتیکه از طرف معرف یا موکل به دارنده آن داده شده است برای مدتی که از یکسال تجاوز نخواهد کرد صادر می نماید. کارتهای مزبور در دو نسخه صادر و به هر دو نسخه باید عکس دارنده آن الصاق و با دریافت پنجاه ریال به نسخه اول تمبر الصاق و ابطال شود.
نسخه اول کارت به ذینفع تسلیم نسخه دوم در پرونده مربوط به حق العمل کار معرف یا موکل ضبط میشود و اگر دارنده کارت مستخدم تجارتخانه باشد برای او پرونده مخصوصی باز و نگهداری میشود.
تبصره – حق العمل کاران می توانند با توجه به حجم کار خود در گمرک عده لازم نماینده را با تشخیص رئیس گمرک و رعایت مقررات مربوط معرفی نمایند.
ماده ۳۸۳- حق العمل کار موظف است تمام عملیاتی را که در گمرک به وکالت اشخاص انجام می دهد در دفتر مخصوص ثبت نماید این دفتر به هزینه حق العمل کار طبق نمونه و دستوری که گمرک مل می دهد نگاهداری میشود و قبل از شروع به ثبت باید برگهای آن از طرف گمرک محل شماره گذاری و دفتر پلمپ شود و در اولین برگ دفتر مزبور نام و نشانی حق العمل کار و شماره و تاریخ پروانه صادره از اداره کل گمرک و همچنین تعداد برگهای آن قید و به امضای رئیس گمرک برسد و سپس در مقابل رسید حق العمل کار تسلیم شود.
ماده ۳۸۴- رئیس گمرک حق دارد هر موقعی که بخواهد دفتر حق العمل کار را رسیدگی کند و حق العمل کار موظف است به محض اخطار کتبی رئیس گمرک دفتر خود را بلافاصله جهت رسیدگی به اختیار او بگذارد رئیس گمرک یا نماینده او در هر دفعه که دفتر را رسیدگی می کنند باید رویت خود را با قید تاریخ در زیر آخرین ثبت یادداشت و امضا نماید.
ماده ۳۸۵- حق العمل کار مکلف است دفتر مزبور را همیشه مرتب و بدون حک و خدشه نگهدارد.
بخش دوم – تخلفات حق العملکاران و مجازات آنها
ماده ۳۸۶- هرگاه حق العمل کاردر ضمن اشتغال به شغل حق العمل کاری درگمرک عمدأ اظهارنامه خلاف واقع تنظیم و یا اقدامی برخلاف قانون و آئین نامه گمرکی مرتکب شود که متضمن زیان مالی دولت باشد تخلف او به پیشنهاد گمرک در کمیسیونی مرکب از نمایندگان وزارت اقتصاد و اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران و اداره کل گمرک جمهوری اسلامی ایران رسیدگی و در صورت ثبوت تخلف طبق رأی قطعی کمیسیون مزبور پروانه حق العمل کار متخلف به صورت موقت یا دائم باطل خواهد شد . (ماده ۳۶ قانون امور گمرکی) چنانچه حق العمل کار در ارتکاب قاچاق گمرکی دخالت داشته باشد علاوه بر اجرای مقررات بالا مشمول مقررات مرتکبین قاچاق نیز خواهد بود.
تبصره – هرگاه حق العمل کار متخلف از اشخاص حقوقی باشد مقررات این ماده هم شامل شخص حقوقی مزبور و هم شامل کسانی که در آن شخصیت حقوقی دارای حق امضاء بوده و اظهارنامه خلاف را امضا کرده و یا در آن اقدام خلاف مداخله داشته اند می باشد و هر گاه حق العمل کار مزبور از اشخاص حقیقی باشد در مدت ممنوعیت نمی تواند بعنوان شخصی که دارای امضاء در یک شخصیت حقوقی حق العمل کاری است در امور حق العمل کاری گمرکی مداخله نمایند.
ماده ۳۸۷- گمرک هر محل باید برای هر یک از حق العمل کارانی که با تحصیل پروانه مشغول حق العمل کاری در گمرک آن محل باشند پرونده مستقلی مرکب از سه پوشه نگاهدارد. اوراقیکه در این پرونده ها همیشه باید موجود باشد به شرح زیر است:
پوشه اول – درخواست متقاضی برای تحصیل پروانه
رونوشت یا فتوکپی گواهی شده پروانه حق العملکاری
فتوکپی گواهی شده کارت بازرگانی موضوع ماده ۳۷۷ این آئین نامه ورقه رسید دفتر حق العمل کاری موضوع ماده ۳۸۳ این آئین نامه.
پوشه دوم – یک نسخه از هر صورتمجلس تخلف یا صورتمجلس قاچاق که بر علیه او در گمرک تنظیم میشود.
پوشه سوم – هر نوع مکاتبات و مراسلات دیگری که در مورد شخص حق العمل کار مبادله میشود.
قانون اصلاح ماده ۳۸۰ آئین نامه اجرائی قانون امور گمرکی که در تاریخ سیزدهم اردیبهشت ماه سال ۱۳۶۲ به تصویب مجلس شورای اسلامی رسیده است
ماده واحده :
مقررات قسمت اخیر ماده ۳۸۰ آئین نامه اجرائی قانون امور گمرکی راجع به تعیین حد نصاب اظهارنامه ترخیص توسط حق العمل کاران گمرک در سال و تبصره ذیل آن لغو و بصورت زیر اصلاح میگردد.
ماده ۳۸۰ اصلاحی – مدت اعتبار پروانه حق العمل کاری فقط یکسال از تاریخ صدور آن است در صورتیکه دارنده پروانه مایل به ادامه حق العمل کاری در گمرک باشد باید قبل از انقضاء مدت و با پرداخت بهای تمبر پروانه و تسلیم دفتر مخصوص حق العمل کاری موضوع ماده ۳۸۳ این آئین نامه و درخواست تمدید آن را از گمرکی که پروانه را گرفته بکند، رئیس گمرک محل در صورتیکه تخلفی که مستلزم محرومیت دائم یا موقت از شغل حق العمل کاری باشد از متقاضی ندیده و ادامه شغل او را صلاح بداند ،می تواند با ملاحظه دفتر حق العمل کاری سال قبل پلمپ و امضای دفتر حق العمل کاری سال بعد تا یکسال دیگر پروانه را تمدید نماید
دیدگاه های دیگران
هیچ نظری وجود ندارد.